Op weg naar huis

Ik kwam voor de eerste keer in 1980 in Wenen. De stad was grijs en leek uitsluitend bewoond door in het zwart geklede oorlogsweduwen. De gebouwen waren bedekt met een grauwsluier van aanslag en stof. Een lege stad bovendien, met nauwelijks verkeer op de brede Ring. Tien jaar geleden kampeerden Anneke en ik bij Wenen aan de Donau. We fietsten door de stad in verrukking. De stad leek getransformeerd: hip, druk, gezellig en bijzonder mooi opgeknapt.

De hernieuwde kennismaking bevestigde dat beeld: een internationale sfeer, verzorgde gebouwen en straten en veel toeristen. Te veel soms. Het Kunsthistorisches Museum Wien puilde uit. Iedereen kwam voor de Toren van Babel van Bruegel. Terwijl ik altijd dacht dat dit doek in Rotterdam hing. En dat klopt óók, hoorde ik later; Bruegel heeft er meerdere geschilderd. De collectie is zeer uitgebreid met eindeloos veel Vlaamse en Hollandse meesters, inclusief Rembrandt en Vermeer. De hal van het museum imponeert met een enorme trap en een fraai in de zichtlijn geplaatst werk van Canova, ooit door Napoleon besteld maar sinds 1891 op deze plaats.

De Hofburg is en blijft imposant, het is onmogelijk je te oriënteren in het immense complex. Langs de Ring wandelen we naar het Palais Ephrussi, beschreven in het prachtige boek van Edmund de Waal. Het paleis is kennelijk opgedeeld in eenheden; sommige staan leeg, op de hoek zit een Starbucks. De glorie is verdwenen.

‘s Middag zwemmen we in de Donau, de Alte Donau om precies te zijn. Het Bundesbad Alte Donau is spic en span, het water heerlijk. De Naschmarkt biedt biertjes en gerechten uit de hele wereld. Het weer is heerlijk. Lekker na een reis die vooral nat was.

Op zondag inspecteren we het station; waar stopt de trein en waar het rijtuig voor de fietsen? Het station is druk, maar plezierig qua sfeer en buitengewoon schoon. Een uitgebreide stadswandeling voert langs de Donau en brengt prachtige gebouwen waaronder het indrukwekkende Belvedere, met een fraai uitzicht over de binnenstad. Het Hundertwasser-haus staat er nu veertig jaar. De vele kleuren en vormen zijn bijna onzichtbaar door de volgroeide bomen die er in overvloed staan. De vrolijkheid van het gebouw werkt bijna aanstekelijk. Dat kan ik van de Stephansdom niet zeggen, een somber en donker gebouw. De schoonmaak aan de buitenkant moet nog beginnen. Niettemin staat er een enorme rij voor de ingang. Maar veel te beleven is er niet.

De volgende dag is een reisdag en die bestaat vooral uit wachten. Eerst met een kopje koffie, dan op het station. Het duurt even voor onze trein op het grote display verschijnt. Er zijn ook wat meldingen over treinen die uitvallen. We slaan er geen acht op. Tot onze trein op het display verschijnt met de toevoeging ‘geannuleerd’. Shit. Wat nu? De reserveringen voor de fietsen zijn alleen vandaag geldig in de gereserveerde treinen. Dit gaat moeilijk worden. Ik ren naar de Information, net voor een grote horde paniekerige reizigers. Iedereen moet naar München. De beambte geeft me een alternatieve route over Salzburg. Maar waar staat die andere trein? Hij vertrekt over vijf minuten. Spoor 6 zegt een bord. We gaan met de fietsen de roltrap op. Bij de trein horen we een bijna onverstaanbare stem die rept over spoor 10. De fietsen gaan weer over de roltrap omlaag en bij spoor 10 omhoog. Daar staat de trein. We vinden de coupé voor de fietsen. De conducteur vraagt of wij gereserveerde plekken hebben voor onze fietsen. Met een stalen smoel zeg ik dat we die hebben. Na ons komen twee fietsers die de vraag van de conducteur ontkennend beantwoorden. Ze komen er niet in.

Gelukkig rijdt de trein al als de conducteur mijn dikke pak met kaartjes en reserveringen doorneemt. Hij knikt tot mijn verbazing goedkeurend. In Salzburg overstappen op de Regional Bahn, geeft hij aan.

Maar in Salzburg is de chaos compleet. Er rijden bussen naar München, maar daar hebben wij niets aan. Waar is de Regional Bahn? Er staat niets op de borden. Nog drie minuten. Ik spurt weer naar de Infomation. ‘Gleis Fünf’ zegt de beambte. Maar op geen enkel bord staat iets. We gaan toch maar snel met de fietsen de roltrap op. En verdomd, daar staat ie. We rijden de fietsen pardoes de trein in. Er staan veel te veel fietsen en veel te veel mensen. Het is een stoptrein. Bij elke halte komt er nog een fiets bij. Het is warm en duurt eeuwig. Maar dan zijn we in München. Een smerig, onoverzichtelijk en chaotisch station met zwervers en veel politie. En een hotel en een terrasje met biertjes.

De volgende ochtend stappen we in de ICE van München naar Hannover, zes uur lang, dan overstappen op de trein naar Leer, met maar liefst zeventien tussenstops. Het is weer een chaos met de fietsen, maar naarmate Leer dichterbij komt wordt de coupé leger. Sjon raakt zijn rugzakje kwijt bij een overstap. Daarin zat één euro zeventig en zijn rechter teenslipper. Een gevoelig verlies. Omdat de Friesenbrücke kapot is, kan Arriva niet verder dan Weener; het stuk naar Weener moeten we fietsen. Daar staat de Hans Alders al klaar. Nog een klein stukje met de trein. Op de Paterswoldseweg nemen we afscheid van Luuk en op de Wilhelminakade nemen Sjon en ik afscheid.

Het was een prachtig avontuur.