Rustdag
Door: Henk
Blijf op de hoogte en volg Henk
27 Juli 2023 | Duitsland, Eisenach
Vandaag een rustdag. En dat kwam verdraaid goed uit. Het heeft zo ongeveer de hele dag geregend. Luther Hotel Eisenacher Hof heeft gelukkig paraplu’s beschikbaar. Wie Eisenach zegt, zegt Luther en Bach. Luther heeft hier gewoond als kind en heeft later op de Wartburg boven de stad de bijbel in het Duits vertaald. Zijn woonhuis is een prachtig museum. Bach is hier geboren en ook zijn geboortehuis is een mooi museum. Luther en Bach op één dag. Mijn belangstelling ging uit naar de expositie over het Ontjodingsinstituut in het Lutherhuis. Best een lastige materie. Luther was behalve een groot kerkhervormer ook een rabiate antisemiet. De teksten die hij schreef over de Joden liegen er niet om: ‘Mijn advies is, zoals hierboven gezegd, ten eerste dat men hun synagoge met vuur verbrandt. Wie het kan, zou er zwavel en pek bij moeten gooien. Wie het kan, zou het vuur uit de hel erbij moeten gooien, dat zou ook goed zijn’.
De nazi’s herdrukten in de jaren dertig dit soort teksten en pamfletten van Luther maar al te graag. En men zag met genoegen dat in 1938 op Luther’s verjaardag, 10 november, in heel Duitsland de synagoge brandden.
Op de Wartburg waar Luther de Bijbel in het Duits vertaalde, richtte een aantal nazi-gezinde kerken in 1939 het Ontjodingsinstituut op. Juist op die historische plek, met als doel om voor eens en altijd de Joden uit het Christendom en de bijbel te verwijderen. Men bewees ‘wetenschappelijk’ dat Jezus geen Jood was, maar een Ariër, afkomstig uit een stam in Galilea. Professor Walter Grundmann, de leider van het instituut, presenteerde een Nieuw Testament waar geen Jood in voorkwam. Het Oude Testament liet men liggen, daar was geen beginnen aan; er kwamen te veel Joden in voor. Na de oorlog werd Grundmann, die niet werd bestraft, na enige tijd gezien als een groot deskundige op het gebied van het Nieuwe Testament. Zijn studies over het Nieuwe Testament vonden gretig aftrek bij theologen in heel Europa. Na de Wende werden de Stasi-archieven geopend. Voor en tijdens de oorlog was Grundmann nazi, na de oorlog was hij medewerker van de Stasi.
Het Bach Museum bood vervolgens troost met de schoonheid van Bach’s muziek.
-
27 Juli 2023 - 22:33
Baukje:
Welch eine Traurigkeit!
Mooi beschreven en frist mijn kennis hieromtrent weer op. Zo te horen een welbestede dag. Groet!
-
27 Juli 2023 - 22:37
Tineke:
Ontjodingsinstituut, nog nooit van gehoord. Goed dat jij (jullie) je erin verdiept hebt (hebben).
Je komt soms onverwacht uitspraken tegen waar je van schrikt.
Marga Minco (Het bittere kruid) vertelt dat een meisje dat op een katholieke school zat tegen haar zei: 'De meester zegt dat de joden slechte mensen zijn. Jullie hebben Jezus vermoord'.
Gelukkig hadden jullie Bach voor het laatst bewaard.
-
28 Juli 2023 - 09:52
Douwien :
Ook vandaag de dag nog veel geleerde mensen die zeer onverstandige uitspraken doen... Dat Luther zo erg anti was,wist ik niet. Succes verder op jullie reis. Dat de ontberingen niet de overhand mogen hebben!
-
28 Juli 2023 - 10:55
Marijke:
Mein Gott, wat een verhaal; homo homini lupus....
-
28 Juli 2023 - 22:48
Sita:
Eerst een nazi, dan een IM van de stasi - afschuwelijk. En toch is hij niet in de ban gedaan, ik herinner me zijn naam van een of ander NT lesboek.
De site van Kerk [e-38] Israël leert mij dat zijn collega Kittel in 1933 vond dat het ‘probleem van de Joden’ opgelost moest worden. Als eerste stelt hij voor: vernietiging. Hij verwerpt dit idee, niet om principiële redenen, maar omdat het praktisch niet uitvoerbaar is. Het is immers de Spaanse inquisitie niet gelukt, het is ook de Russische pogroms niet gelukt…
Kittel is in 1945 gevangen genomen, maar stierf in 1948 voordat zijn proces begonnen was. Zijn “Theologisches Wörterbuch zum neuen Testament” (waarvan het begin geschreven is in 1933!) was ook in mijn studietijd nog een standaardwerk.
-
30 Juli 2023 - 19:52
Tineke:
Mooi Henk, de Georgenkirche met de beginregel van een bekend gezang!
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
